สิ่งอำนวยความสะดวก
ห้องปฏิบัติการ เครื่องมือ เทคโนโลยีและอุปกรณ์อื่นๆ สถาบันโภชนาการ มีห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ ซึ่งมีเครื่องมือที่พร้อมและทันสมัยจำนวน 16 ห้อง ทำให้สามารถดำเนินการวิจัยด้านโภชนาการ วิเคราะห์สารอาหารในตัวอย่างทดสอบทางชีวภาพ คุณภาพและความปลอดภัยอาหาร ตลอดจนการศืกษาประสิทธิผลของสารอาหารและสารออกฤทธิ์ต่างๆ ตั้งแต่ในระดับหลอดทดลอง เซลล์/เนื้อเยื่อ สัตว์ทดลองและมนุษย์นอกจากอุปกรณ์พื้นฐานสำหรับการวิเคราะห์ทางกายภาพ เคมี ชีวเคมีและจุลชีววิทยาของอาหารและตัวอย่างชีวภาพแล้ว ห้องปฏิบัติการของสถาบันโภชนาการยังมีเครื่องมืออุปกรณ์วิทยาศาสตร์ทันสมัย อาทิเช่น
Fluorescence microscopes
Fluorescence Detector (FLD)
COBAS B 101 เครื่องตรวจวัดระดับ ฮีโมโกลบิน A1C และ LIPID PROFILE
C-DiGit Blot Scanner เครื่องถ่ายภาพ และวัดระดับโปรตีนจาก western blot
Isotope Ratio Mass Spectrometry (IRMS) ใช้สำหรับการวิเคราะห์ไอโซโทปเสถียร (Stable isotope) เช่น deuterium (2H), carbon-13 (13C), nitrogen-15 (15N), oxygen-18 (18O) เป็นต้น เทียบกับไอโซโทปที่มีในธรรมชาติ ซึ่งการวิเคราะห์ด้วยเทคนิคนี้จัดเป็นวิธีปฐมภูมิ (primary method) ที่ได้รับการยอมรับในระดับสากลสำหรับงานทางด้านองค์ประกอบของร่างกาย (Body composition) และการเผาผลาญพลังงานของร่างกายทั้งขณะพักและออกกำลังกาย (Energy expenditure) ในมนุษย์
Body Composition Measurement (Bod-PodTM) ใช้สำหรับการวิเคราะห์ส่วนประกอบของน้ำ และไขมันในร่างกาย (body composition) High Performance Liquid Chromatography (HPLC) ใช้สำหรับการวิเคราะห์สารอาหารและสารออกฤทธิ์หลายชนิดเช่นแคโรทีนอยด์ (carotenoids), ฟลาโวนอยด์ (flavonoids), โคเอนไซม์คิวเทน (coenzyme Q10), วิตามินที่ละลายในน้ำ (วิตามินซี บี1 และ บี2), วิตามินที่ละลายในไขมัน (วิตามินเอ และอี), กรดเบนโซอิก (benzoic acid) และกรดซอร์บิก (sorbic acid) เป็นต้น
Gas Chromatography (GC) ใช้สำหรับการวิเคราะห์สารอาหารและสารออกฤทธิ์หลายชนิด เช่น ฟรุกแตน (fructans), อินนูลิน (inulin), โอลิโกแซคคาไรด์ (oligosaccharide), ไฟโตสเตอรอล (phytosterol), โคเลสเตอรอล (cholesterol), กรดไขมันชนิดต่างๆ (fatty acids) เป็นต้น
Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometry (ICP-OES) ใช้สำหรับการวิเคราะห์แร่ธาตุหลายชนิดได้ในครั้งเดียว (simultaneous) เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม เหล็ก ทองแดง สังกะสี เป็นต้น
Atomic Absorption Spectrometry (AAS): flame and non-flame ใช้สำหรับการวิเคราะห์แร่ธาตุและโลหะหนัก เป็นรายธาตุ เช่น โซเดียม โพแทสเซียม ตะกั่ว แคดเมี่ยม เป็นต้น
Spectrofluorometry ใช้ในการวิเคราะห์ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ (antioxidant activity)
Clean room เพื่อการเตรียมตัวอย่างสำหรับการวิเคราะห์ไอโซโทปเสถียร ในการศึกษาการดูดซึมของแร่ธาตุในมนุษย์Cell culture facility เป็นห้องที่ใช้สำหรับการศึกษาวิจัยในระดับเซลล์ เช่น Laminar flow, Carbon dioxide incubator, Inverted Microscope ตลอดจนเครื่องมือต่างๆ เช่น Microplate reader, Thermal Cycler, Electrophoresis unit for protein, RNA and DNA analysis เพื่อใช้ในการศึกษาผลกระทบของสารในอาหารต่อหน้าที่ต่างๆ โดยศึกษากลไกที่เกิดภายในเซลล์ในระดับชีวโมเลกุล (molecular mechanism)
จากการที่สถาบันโภชนาการเน้นการนำวิจัยสู่การใช้ประโยชน์อย่างแท้จริง สถาบันจึงได้พัฒนาศักยภาพด้านอื่นที่จำเป็นต่อการขยายผลงานวิจัยจากห้องปฏิบัติการสู่ชุมชนและสังคม โดยมีส่วนปฏิบัติการวิจัยและบริการวิชาการที่อยู่ภายใต้การดูแลของสถาบัน ดังนี้
สถานีวิจัยภาคสนาม จังหวัดอุบลราชธานี
โรงงานทดลองผลิตอาหาร
โรงงานต้นแบบเพื่อการวิจัย ฝึกอบรม และผลิตน้ำดื่มบรรจุขวด
หอวิจัยทางคลินิก
เพื่อใช้ในการวิจัยเพื่อถ่ายทอดเทคโนโลยีให้กับโรงงานผลิตน้ำดื่มบรรจุขวดขนาดเล็ก ในประเทศไทยและในภูมิภาค มีการติดตั้งระบบการผลิตน้ำ 3 ระบบในโรงงาน คือ softening, reverse osmosis และ deionization พร้อมด้วยระบบการฆ่าเชื้อ 2 ระบบ คือระบบแสงอุลตราไวโอเลต และโอโซนวัตถุประสงค์ในการก่อตั้งโรงงานแห่งนี้ คือ ใช้เป็นห้องปฏิบัติการในงานวิจัยและสาธิต เพื่อการฝึกอบรมสำหรับผู้ประกอบการน้ำดื่มบรรจุขวด นอกจากนี้โรงงานแห่งนี้ยังสร้างรายได้จากการจำหน่ายน้ำดื่มบรรจุขวด โรงงานแห่งนี้มีกำลังผลิต 1,600 ลิตรต่อชั่วโมง ซึ่งสามารถตอบสนองความต้องการของบุคลากร ภายในวิทยาเขตศาลายา และ ชุมชนใกล้เคียงอีกด้วย